rnd's website logotoki pona — słownik

Oto lista wszystkich oficjalnych słów toki pony opisanych na stronach 1-12 w kolejności alfabetycznej. Każdy wyraz może mieć różne znaczenia w zależności od tego, jakiej części mowy rolę pełni.

Definicja „przymiotnika” również pasuje do przysłówków, ponieważ jedyna różnica między tymi częściami jest taka, że te pierwsze doczepia się do rzeczowników, a te drugie — do czasowników.

Rzeczowniki w toki ponie mogą zostać użyte jako przymiotniki. Grają one wtedy tę samą rolę, co rzeczowniki w dopełniaczu w polszczyźnie. Przykładowo, „poki telo” może znaczyć „wiadro wody” albo „wanna”, (w tym przykładzie „wody” i „telo” mają tę samą funkcję).

To nie jest kopia słownika umieszczonego w oficjalnej książce ani w żadnym innym kursie. Niektóre słowa mogą mieć jeszcze inne funkcje, niż te opisane poniżej. Lista ta wymienia również niekonwencjonalne sposoby użycia niektórych słów, a niektóre z nich są przydatne tylko wtedy, gdy użyje się je z innymi słowami.

Nie krępuj się wymyślać swoje własne wyrażenia i znaczenia słów, które mogą pasować w danym kontekście. Najważniejszą zasadą tego języka jest bycie zrozumianym.


a

  • partykuła: (wykrzyknik wyrażający emocję, wzacniający wypowiedź lub potwierdzający ją)

akesi

  • rzeczownik: „niesłodkie” zwierzę, jaszczurka

ala

  • rzeczownik: nic
  • przymiotnik: nie, wcale, pusty
  • liczebnik: zero

alasa

  • czasownik: polować, zbierać
  • czasownik (niekonw.): szukać

ale/ali

  • rzeczownik: wszystko, wszechświat
  • przymiotnik: każdy, cały, liczny
  • liczebnik: wszystko/nieskończoność (system prosty), 100 (system złożony)

anpa

  • rzeczownik (stare/nieksiążkowe): spód, dolna część
  • przymiotnik: kłaniający się, dolny, mało znaczący, pokorny, podległy
  • czasownik nieprzechodni: kłonić się
  • czasownik przechodni: podbić, pokonać

ante

  • rzeczownik: różnica, zmiana, (niekonw.) wersja
  • przymiotnik: inny, odmienny, zmieniony
  • czasownik: zmienić

anu

  • partykuła: lub

awen

  • rzeczownik (niekonw.): stabilność, bezpieczeństwo, oczekiwanie
  • przymiotnik: przechowywany, bezpieczny, trwały, czekający, pozostający
  • czasownik: zachowywać, zostać, znosić, chronić
  • czasownik posiłkowy: ciągle (coś) robić

e

  • partykuła: (określa dopełnienie)

en

  • partykuła: i (łączy podmioty)

esun

  • rzeczownik: handel, transakcja, wymiana
  • przymiotnik: handlowy, wymienny, komercyjny
  • czasownik: handlować, wymieniać się

ijo

  • rzeczownik: rzecz, przedmiot, materia
  • przymiotnik: materialny, fizyczny

ike

  • rzeczownik: zło
  • przymiotnik: zły, skomplikowany, zbędny
  • czasownik (niekonw.): pogorszyć

ilo

  • rzeczownik: narzędzie, maszyna, urządzenie
  • przymiotnik: użyteczny, (niekonw.) elektroniczny, metaliczny

insa

  • rzeczownik: wnętrzności, zawartość, środek, brzuch
  • przymiotnik: środkowy, wewnątrz, pomiędzy

jaki

  • rzeczownik: brud, odpad
  • przymiotnik: brudny, obrzydliwy, toksyczny, nieczysty, niehigieniczny
  • czasownik: ubrudzić

jan

  • rzeczownik: osoba, człowiek, ludzie, ludzkość, ktoś
  • przymiotnik: ludzki, osobisty

jelo

  • rzeczownik/przymiotnik: żółty (i jego odcienie)
  • czasownik: zażółcić, pokolorować na żółto

jo

  • rzeczownik: (niekonw.) własność, właściwość
  • czasownik: mieć, nieść, zawierać, trzymać

kala

  • rzeczownik: ryba, morskie zwierzę

kalama

  • rzeczownik: dźwięk, hałas
  • przymiotnik: głośny, hałaśliwy, wydający dźwięk
  • czasownik: wydawać dźwięk, recytować, grać (na instrumencie)

kama

  • rzeczownik: wydarzenie, przybycie
  • przymiotnik: nadchodzący, przyszły, wezwany
  • czasownik posiłkowy: stać się, być w trakcie (czegoś), zdołać, uporać się (z czymś)

kasi

  • rzeczownik: roślina, trawa, zioła, liść

ken

  • rzeczownik: umiejętność, możliwość, (niekonw.) prawo, wolność
  • przymiotnik (niekonw.): możliwy, zdolny
  • czasownik posiłkowy: móc (coś zrobić)

kepeken

  • rzeczownik: użycie, (niekonw.) praktyka
  • czasownik przechodni: użyć (czegoś)
  • przyimek: używając, przy pomocy

kili

  • rzeczownik: owoc, warzywo, grzyb

kiwen

  • rzeczownik: twardy przedmiot, metal, kamień, ciało stałe
  • przymiotnik: twardy, metalowy, lity

ko

  • rzeczownik: proszek, glina, pasta, substancja półstała

kon

  • rzeczownik: powietrze, esencja, dusza, (niekonw.) gaz
  • przymiotnik: niewidzialny, eteryczny, (niekonw.) gazowy

kule

  • rzeczownik: kolor, (rzadko) płeć/gender
  • przymiotnik: kolorowy, malowany
  • czasownik: kolorować

kulupu

  • rzeczownik: grupa, społeczność, stowarzyszenie, firma, naród, plemię
  • przymiotnik: wspólny, społeczny

kute

  • rzeczownik: ucho, słuch
  • przymiotnik: brzmiący jak (coś)
  • czasownik: słyszeć, słuchać, słuchać się (kogoś)

la

  • partykuła: „jeśli/gdy” (wprowadza kontekst)

lape

  • rzeczownik: sen, odpoczynek
  • przymiotnik: śpiący, odpoczywający
  • czasownik: spać, odpoczywać

laso

  • rzeczownik/przymiotnik: niebieski, zielony (i ich odcienie)
  • czasownik: zbłękitnić, zazielenić, pokolorować na niebiesko/zielono

lawa

  • rzeczownik: głowa, umysł
  • przymiotnik: główny, pierwszy, kontrolujący, rządzący
  • czasownik: głowa, kontrolować, kierować, prowadzić, posiadać, rządzić

len

  • rzeczownik: ubranie, tkanina, warstwa prywatności
  • przymiotnik: ubrany, materiałowy
  • czasownik: ubrać, zapewnić warstwę prywatności

lete

  • rzeczownik: zimno, mróz
  • przymiotnik: zimny, chłodny, surowy, nieugotowany
  • czasownik: ochłodzić

li

  • partykuła: (między podmiotem a czas./przym.)

lili

  • rzeczownik: niewielkość
  • przymiotnik: mały, trochę, młody
  • czasownik: pomniejszyć

linja

  • rzeczownik: długi, giętki przedmiot; nić; lina; włos(y)

lipu

  • rzeczownik: płaski przedmiot, książka, dokument, papier, strona, zapis, strona internetowa
  • przymiotnik: płaski, używany do zapisu

loje

  • rzeczownik/przymiotnik: czerwony (i jego odcienie)
  • czasownik: zaczerwienić, pokolorować na czerwono

lon

  • rzeczownik: prawda, życie, egzystencja
  • przymiotnik: prawdziwy, realny, obecny, istniejący
  • czasownik nieprzechodni: być prawdziwym, istnieć
  • przyimek: w, na, przy

luka

  • rzeczownik: dłoń, ręka, ramię
  • liczebnik: 5 (system złożony)

lukin

  • rzeczownik: oko, wzrok
  • przymiotnik: wyglądający, wzrokowy, wizualny
  • czasownik: patrzeć, widzieć, czytać
  • czasownik posiłkowy: zamierzać

lupa

  • rzeczownik: dziura, drzwi, otwór, okno

ma

  • rzeczownik: ziemia, dwór/pole (świat zewnętrzny), terytorium, państwo

mama

  • rzeczownik: rodzic, przodek, twórca, pochodzenie, opiekun
  • czasownik: tworzyć, wychowywać, opiekować się

mani

  • rzeczownik: pieniądz; duże, udomowione zwierzę
  • przymiotnik: (niekonw.) zamożny

meli

  • rzeczownik: kobieta, żona
  • przymiotnik: kobiecy

mi

  • rzeczownik: ja, my
  • przymiotnik: mój, nasz

mije

  • rzeczownik: mężczyzna, mąż
  • przymiotnik: męski

moku

  • rzeczownik: jedzenie
  • przymiotnik: jadalny, żywnościowy
  • czasownik: jeść, pić, połknąć

moli

  • rzeczownik: śmierć
  • przymiotnik: martwy, umierający
  • czasownik: zabić

monsi

  • rzeczownik: tył, plecy, tyłek
  • przymiotnik: tylny

mu

  • (dowolny odgłos zwierzęcy)

mun

  • rzeczownik: księżyc, gwiazda, obiekt na nocnym niebie
  • przymiotnik: księżycowy, gwiezdny

musi

  • rzeczownik: gra, sztuka
  • przymiotnik: rozrywkowy, artystyczny, zabawny
  • czasownik: zabawiać, bawić się, grać

mute

  • rzeczownik: ilość
  • przymiotnik: wiele, więcej
  • liczebnik: 3 lub więcej (system prosty), 20 (system złożony)

nanpa

  • rzeczownik: liczba
  • przymiotnik: -ty (oznacza liczebnik porządkowy), matematyczny, liczbowy, (niekonw.) cyfrowy

nasa

  • przymiotnik: dziwny, niecodzienny, szalony, pijany

nasin

  • rzeczownik: ścieżka, droga, ulica, zwyczaj, zasada
  • przymiotnik: uliczny, drogowy, zwyczajowy
  • czasownik: (niekonw.) prowadzić, wskazać drogę

nena

  • rzeczownik: pagórek, góra, przycisk, guzik, nos
  • przymiotnik: pagórkowaty, górzysty, nierówny, wyboisty

ni

  • rzeczownik/przymiotnik: to, tamto

nimi

  • rzeczownik: słowo, imię

noka

  • rzeczownik: stopa, noga, dół, dolna część, spód

o

  • partykuła: (zwrot do kogoś, polecenie)

olin

  • rzeczownik: miłość, współczucie, sympatia, szacunek
  • przymiotnik: kochany, ulubiony, szanowany
  • czasownik: kochać, szanować

ona

  • rzeczownik: on, ona, ono, oni
  • przymiotnik: jego, jej, ich

open

  • rzeczownik: start, początek
  • przymiotnik: początkowy
  • czasownik: rozpocząć, otwierać, włączać
  • czasownik posiłkowy: zacząć

pakala

  • rzeczownik: uszczerbek, pomyłka, błąd
  • przymiotnik: zniszczony, błędny
  • czasownik: niszczyć, popełnić błąd
  • partykuła: (uniwersalne przekleństwo)

pali

  • rzeczownik: praca
  • przymiotnik: pracujący
  • czasownik: pracować, tworzyć, robić

palisa

  • rzeczownik: długi, twardy przedmiot; gałąź, patyk, (niekonw.) długość
  • przymiotnik: długi

pan

  • rzeczownik: chleb, ziarno, kukurydza, ryż, pizza

pana

  • przymiotnik: (niekonw.) dany, wysłany, wypuszczony
  • czasownik: dać, wysłać, nadawać, wypuszczać

    pi

  • partykuła: "o" (przegrupowuje dwie lub więcej przydawek)

pilin

  • rzeczownik: serce, uczucie, dotyk, zmysł
  • przymiotnik: uczucie, dotykowy
  • czasownik: dotknąć, myśleć, czuć

pimeja

  • rzeczownik: czarny (i jego odcienie)
  • przymiotnik: czarny, ciemny
  • czasownik: poczernić, ściemnić, rzucać cień

pini

  • rzeczownik: koniec, meta
  • przymiotnik: ostatni, ukończony, przeszły (z „tenpo”)
  • czasownik: kończyć, zamykać
  • czasownik posiłkowy: przestać

pipi

  • rzeczownik: owad, robak

poka

  • rzeczownik: biodro, bok, okolica
  • przymiotnik: okoliczny, pobliski, u boku

poki

  • rzeczownik: pudło, zbiornik, miska, filiżanka, szuflada
  • czasownik (niekow.): włożyć do pudełka

pona

  • rzeczownik: dobro, prostota
  • przymiotnik: dobry, prosty, łatwy, przyjazny, pokojowy
  • czasownik: ulepszać, naprawiać

pu

  • rzeczownik: oficjalna książka toki pony
  • przymiotnik: opisany w oficjalnej książce toki pony
  • czasownik: obcujący z oficjalną książką toki pony

W oficjalnym słowniku wyraz „pu” został przetłumaczony jako „oddziałujący na oficjalną książkę toki pony”. Wśród społeczności użycie tego słowa jako rzeczownika jest powszechne, choć nieoficjalne.

sama

  • rzeczownik: podobieństwo, rodzeństwo
  • przymiotnik: podobny, taki sam
  • przyimek: jak, jako

seli

  • rzeczownik: gorąco, ciepło, reakcja chemiczna, źródło ciepła
  • przymiotnik: ciepły, gorący
  • czasownik: grzać, ocieplać

selo

  • rzeczownik: zewnętrzna warstwa, skorupa, skóra, granica
  • przymiotnik: zewnętrzny

seme

  • partykuła: co? który? (używane w pytaniach)

sewi

  • rzeczownik: wysokie miejsce, góra (jako kierunek/miejsce), szczyt, niebo, bóg
  • przymiotnik: wysoki, wyższy, boski, święty

sijelo

  • rzeczownik: ciało, stan fizyczny, tułów
  • przymiotnik: fizyczny, cielesny

sike

  • rzeczownik: koło, piłka, cykl, rok (z „tenpo”)
  • przymiotnik: okrągły, obły, sferyczny, jednoroczny
  • czasownik: okrążyć

sin

  • rzeczownik: nowość, dodatek, (niekonw.) aktualizacja, przyprawa
  • przymiotnik: nowy, dodatkowy, świeży, dodatkowy
  • czasownik: dodać, zaktualizować

sina

  • rzeczownik: ty
  • przymiotnik: twój

sinpin

  • rzeczownik: twarz, przednia część, przód, ściana
  • przymiotnik: przedni, związany z twarzą

sitelen

  • rzeczownik: symbol, obraz, pismo
  • przymiotnik: symboliczny, zapisany, piśmienny
  • czasownik: pisać, rysować

sona

  • rzeczownik: wiedza, informacja
  • przymiotnik: znany
  • czasownik: znać
  • czasownik posiłkowy: umieć

soweli

  • rzeczownik: ssak lądowy, zwierze

suli

  • rzeczownik: rozmiar, wielkość
  • przymiotnik: duży, ciężki, wysoki, wielki, ważny, dorosły
  • czasownik: rosnąć

suno

  • rzeczownik: słońce, światło, jasność, źródło światła
  • przymiotnik: słoneczny, jasny
  • czasownik: świecić, błyszczeć

supa

  • rzeczownik: powierzchnia pozioma

suwi

  • rzeczownik: (niekonw.) słodycze, perfumy
  • przymiotnik: słodki, pachnący, uroczy

tan

  • rzeczownik: powód, przyczyna, pochodzenie
  • przymiotnik: źródłowy
  • czasownik przechodni: (niekonw.) sprawić
  • przyimek: z, z powodu

taso

  • partykuła: (na początku zdania) ale, jednakże
  • przymiotnik: tylko

tawa

  • rzeczownik: ruch
  • przymiotnik: ruchomy
  • czasownik: ruszać się, przemieszczać się
  • przyimek: do, dla, z punktu widzenia (czegoś)

telo

  • rzeczownik/adjective: woda, płyn, ciecz
  • przymiotnik: mokry, płynny, ciekły
  • czasownik: podlewać, czyścić

tenpo

  • rzeczownik: czas, chwila, okazja
  • przymiotnik: chwilowy, doczesny

toki

  • rzeczownik: mowa, rozmowa, język
  • przymiotnik: słowny, rozmowny
  • czasownik: mówić, rozmawiać, posługiwać się językiem, myśleć

tomo

  • rzeczownik: dom, budynek, budowla, przestrzeń wewnętrzna, pokój
  • przymiotnik: wewnętrzny, domowy

tu

  • liczebnik: 2
  • rzeczownik: podział
  • przymiotnik: podzielony
  • czasownik: dzielić

Użycie słowa „tu” na końcu frazy nominalnej generalnie kojarzy się z liczbą 2. Znaczenie „podzielony” zazwyczaj określa się, używając partykuły „li”:

kulupu tu — dwie społeczności

kulupu li tu. — Społeczność jest podzielona.

unpa

  • rzeczownik: seks
  • przymiotnik: seksualny
  • czasownik: uprawiać seks (z)

uta

  • rzeczownik: usta, wargi
  • przymiotnik: ustny

utala

  • rzeczownik: walka, bitwa, wyzwanie, wojna
  • przymiotnik: agresywny, wojenny
  • czasownik: walczyć, wojować, pojedynkować się, wyzwać (do walki)

walo

  • rzeczownik: biały (i jego odcienie)
  • przymiotnik: biały, jasny
  • czasownik: pobielić, pokolorować na biało

wan

  • liczebnik: 1
  • rzeczownik: część, cząstka
  • przymiotnik: zjednoczony, poślubiony
  • czasownik: łączyć się, żenić się, wychodzić za mąż

Użycie słowa „wan” na końcu frazy nominalnej generalnie kojarzy się z liczbą 1. Znaczenie „zjednoczony” zazwyczaj określa się, używając partykuły „li”:

kulupu wan – jedna społeczność

kulupu li wan. – Społeczność jest zjednoczona.

kulupu mute wan – 21 społeczności (złożony system liczb)

kulupu mute li wan – Wiele (albo 20) społeczności jest zjednoczonych.

waso

  • rzeczownik: ptak, latające zwierzę

wawa

  • rzeczownik: siła, moc, energia
  • przymiotnik: silny, mocny, potężny, energetyczny

weka

  • rzeczownik: brak, oddalenie
  • przymiotnik: nieobecny, daleki, odległy
  • czasownik: usunąć, odsunąć, pozbyć się

wile

  • rzeczownik: chęć, potrzeba, pragnienie
  • przymiotnik: chciany, potrzebny, wymagany
  • czasownik: chcieć (coś mieć)
  • czasownik posiłkowy: chieć (coś zrobić)

Strona początkowa

Follow me on Mastodon This page made with Vim Best viewed in Firefox jan li lukin e lipu ni lon tenpo mute